Τρίτη, Απριλίου 15, 2008

Ντοκιμαντέρ - Eμπόλεμη Ζώνη

1. Χιλιάδες μικροί μάγοι (Κονγκό)



2. Στάλινγκραντ, Διαταγή 227 (ΕΣΣΔ)



To site της εκπομπής: http://www.megatv.com/warzone/

Σάββατο, Απριλίου 12, 2008

Στάθης Σταυρόπουλος: ο "ναυτίλος" των σκίτσων

Γελοιογράφοι





Πώς μπορούν μέσα σε ένα σκίτσο με ελάχιστες λέξεις να σηκώσουν το βάρος μιας ολόκληρης κατάστασης, τραγικής της περισσότερες φορές, αλαφραίνοντας μέσα από το χιούμορ τους και τον σαρκασμό τους το δικό μας ψυχικό κόσμο; Είναι φιλόσοφοι, ποιητές, σκιτσογράφοι, καλλιτέχνες, πολιτικοί αναλυτές, σχολιαστές; Ή μήπως λίγο από όλα αυτά; Γιατί δεν τους βλέπουμε στα κανάλια και τι κάνουν τόσες ώρες κλεισμένοι στα γραφεία τους; «Η γελοιογραφία είναι μια επίπονη διαδικασία» λέει ένας άξιος εκπρόσωπός της, ο Στάθης Δ. Σταυρόπουλος ή αλλιώς «Ναυτίλος» της Ελευθεροτυπίας.

«Θα έλεγα πως τυχαία έγινα γελοιογράφος. Απλά όταν άρχισα να δημοσιεύω γελοιογραφίες, συνειδητοποίησα πόσο πολύ μου αρέσει αυτό που κάνω, όταν άρχισα να τη δουλεύω. Η γελοιογραφία με κέρδισε. Ολα όσα σου συμβαίνουν πρέπει να της τα θυσιάσεις. Ολα καταλήγουν να αποτυπωθούν σε μια γελοιογραφία. Εχουν και μια, πιστεύω, μοναδική σχέση με τους αναγνώστες, λόγω αυτής της αθωότητας. Δεν δουλεύεις τον άλλο. Το πολύ πολύ να κάνεις μια αποτυχημένη γελοιογραφία.»

Έχοντας δημοσιεύσει πολλά σκίτσα σε εφημερίδες και περιοδικά αλλά και εικονογραφώντας πλήθος βιβλίων και άλλων εντύπων, ο Στάθης Σταυρόπουλος δεν διακωμοδεί μόνο τα πολιτικά πρόσωπα αλλά και τους Έλληνες πολίτες. «Τους Έλληνες, εγώ ποτέ δεν τους χαρίστηκα. Η κριτική μου ως προς τους Έλληνες πολίτες ήταν εξίσου ισχυρή όσο και ως προς τους Έλληνες πολιτικούς τα χρόνια που είμαι σε αυτή τη δουλειά.»

Ο Στάθης ανήκει σε μια ξεχωριστή γενιά έντονα πολιτικοποιημένων γελοιογράφων. Τα σκίτσα του έχουν εξελιχθεί σε εξαιρετικά σχεδιαστικά κατασκευάσματα, πλούσια σε ιστορικές παραπομπές και υπονοούμενα. Η λεπτομέρεια των μορφών και η ακρίβειά του έχουν κάνει την πένα του να βρει την δική της «μανιέρα», γλιστρώντας επιδέξια ανάμεσα στη καρικατούρα και σε ένα πιο ελεύθερο σχέδιο. Ο λόγος του είναι καυστικός και πολιτικός, αποτελώντας καθημερινά σημείο αναφοράς για πολλούς... τσουρουφλισμένους «από τα κοινά» αναγνώστες του. Μια πολιτική γελοιογραφία εν τέλη που, ίσως, κάποιες φορές ισορροπεί περισσότερο στην «πολιτική» και λιγότερο στη «γελοιογραφία».

Χρήστος Πουλάκης ©

Σάββατο, Απριλίου 05, 2008

"Μπορώ να πώ και εγώ κάτι παρακαλώ;"

Τα όρια της ελευθερίας του λόγου


Ελληνικό Σύνταγμα, Άρθρο 14: «Καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά, δια του Τύπου ή με άλλα τεχνικά μέσα τους στοχασμούς του, τηρώντας τους νόμους του κράτους». Πιο συγκεκριμένα, « Ο Τύπος (…) και κάθε άλλο τεχνικό μέσο μετάδοσης ειδήσεων είναι ελεύθερα. Η λογοκρισία και κάθε άλλο προληπτικό μέτρο, ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ». Παρ’ όλα αυτά, νομικοί περιορισμοί στην ελευθερία του Τύπου -και κατ’ επέκταση του λόγου- υπάρχουν, καθώς « ο Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις για την άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, καθώς επίσης ορίζει τον τρόπο διασφάλισης της διαφάνειας και της πολυφωνίας στα μέσα ενημέρωσης, ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΣ την έκθεση σε κίνδυνο διατάραξης των φιλικών σχέσεων με ξένες χώρες, τη διάδοση ψευδών πληροφοριών που ενδέχεται να δημιουργήσουν ανησυχία, φόβο και διχασμό στους πολίτες».

Εύλογα αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν η ελευθερία του λόγου να είναι διαπραγματεύσιμη και θεωρητικά να προστατεύεται από το Σύνταγμα, αλλά ουσιαστικά να επιτρέπει τον περιορισμό της από την κρατική εξουσία. Είναι φανερό πώς ανεξάρτητα από την κατοχύρωση της ελευθερίας του Τύπου, αυτή βρίσκεται συνεχώς υπό... διωγμό, αφού οτιδήποτε εκτίθεται δημοσίως επιδέχεται πάντα δημόσιας κριτικής.

Παραδείγματα απουσίας, στέρησης και εν τέλει απαγόρευσης της ελεύθερης έκφρασης υπάρχουν παντού: στην Ελλάδα, γνωστές είναι οι δικαστικές περιπέτειες του Τζίμη Πανούση (βλ. θρησκεύματος, εθνικού συμβόλου κ.ά), η περίπτωση του δικηγόρου Κώστα Πλέυρη για παράβαση του νόμου περί φυλετικών διακρίσεων αλλά και παλαιότερα η μη προβολή στην Ελλάδα της ταινίας του Μάρτιν Σκορτέζε «Ο τελευταίος πειρασμός» (από το ομόνημο μυθηστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη) για προσβολή της χριστιανικής θρησκείας.

Στο εξωτερικό, τα πρόσφατα γεγονότα με το Θιβέτ και τις διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτητοποίησης του μας φέρνουν στο νου τον τρόπο με τον οποίο η Κίνα αντιμετωπίζει το θέμα (εκτός από το Θιβέτ, βλ. και υπόθεση Σι Τάο), στο Βιετνάμ υπάρχει αυστηρή λογοκρισία (βλ. Τρονγκ Κουόκ Τουάν), στην Αίγυπτο ο Καρίμ Αμέρ καταδικάζεται σε 4 χρόνια φυλάκισης, ενώ -ακόμα και- στις ΗΠΑ ο φημισμένος σκηνοθέτης Μάικλ Μούρ αντιμετωπίζει προβλήματα με τις Αρχές...

Από την άλλη: ελευθερία έκφρασης ίσον ελευθερία να εξαπατάς;

Είμαστε στην Λουϊζιάνα του 1900. Ο Τζο, ένας όμορφος και έξυπνος έγχρωμος νεαρός, γνωστός για τις επαναστατικές του ιδέες και την επιτυχία του με τις γυναίκες (κάθε τύπου επιδερμίδας) περπατάει σε μια συνοικία με πολλά μπαρ. Οι παλικαράδες της περιοχής, τύφλα στο μεθύσι και χωρίς γυναίκες, τον βλέπουν να περνάει και αρχίζουν να αγριεύουν. Ένας απο αυτούς, ο Τζακ “μικροπέος” Λώσον, γνωστός στην γειτονιά σαν φορέας συμπλεγμάτων λόγω των σωματικών του ατελειών, βλέπει τον Τζο και φωνάζει:“Να, το κάθαρμα που μου βίασε την αδερφή!”
Οι παλικαράδες, που δεν γνωρίζουν ότι ο Τζο δεν έχει καν αδελφή, πιάνουν τον Τζο και τον αρχίζουν στο ξύλο. Όχλος, φασαρία, ο καθένας βαράει όπου βρεί. Μετά από μια ώρα ο Τζο ξεψυχάει και δεν ξέρει το γιατί…


Υπάρχει κανείς που θεωρεί ότι ο Τζακ δεν ευθύνεται καθόλου για αυτόν τον φόνο; Θεωρεί όμως επίσης κανείς ότι μπορεί να καλυφθεί πίσω από την ελευθερία της έκφρασης;

Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο αυτή η ελευθερία θα προστατεύεται από την εκμετάλλευσή της με εγκληματικούς -ή άλλους- σκοπούς. «Ειδήσεις» που παραπληροφορούν μπορεί να οδηγούν σε λανθασμένες αποφάσεις και να γίνουν ασπίδα κάλυψης συμφερόντων.

Ακόμα κι έτσι όμως, οποιαδήποτε παρέμβαση δεν είναι δικαιολογημένη. Ρόλος του κράτους είναι να προστατεύει, με κάθε μέσο, την ελευθερία του Τύπου, γιατί αυτή είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν μια δημοκρατική χώρα.







Immortal Technique - Freedom of Speech




Χρήστος Πουλάκης ©