Πέμπτη, Μαΐου 29, 2008

"Άλλο 114 άλλο Αθήνα 9,84"

Αφιέρωμα στην Αθήνα - ΑΘΗΝΑ 9,84




Ήταν εκείνη την Κυριακή, στις 31 Μαΐου του 1987, που άρχιζε η περιπέτεια. Όταν στους 98.4 μεγακύκλους από τα FM οι Αθηναίοι άκουσαν τον Εθνικό Ύμνο κι όταν αμέσως μετά ο Διευθυντής Γιάννης Τζανετάκος κήρυττε την έναρξη λειτουργίας του Δημοτικού Ραδιοσταθμού και προανήγγειλε το μήνυμα του Δημάρχου Αθηναίων Μιλτιάδη Έβερτ, όλα είχαν ξεκινήσει. Οι προσπάθειες του προέδρου του σταθμού Νίκου Απέργη και όλων των άλλων συντελεστών τελεσφόρησαν. Το πρόγραμμα του "ΑΘΗΝΑ 9.84" ήταν ήδη στον αέρα. Οπως άλλωστε «στον αέρα» ήταν και όλο το εγχείρημα. Με τον κίνδυνο από στιγμή σε στιγμή να σταματήσουν τα πάντα. Για να παραμέινει η κεραία αναμετάδοσης αρχικά στο ύψος του Λυκαβηττού και στην συνέχεια στον Υμηττό, δόθηκε μάχη με τα ΜΑΤ. Καθώς ο σταθμός εξέπεμπε δίχως άδεια λειτουργίας, δίχως καν νομικό πλαίσιο κατοχύρωσης, θα μπορούσε οποιοσδήποτε εισαγγελέας να εισβάλει στον πρώτο όροφο του κτιρίου του Δήμου στην οδό Λιοσίων, όπου και στεγαζόταν τότε ο σταθμός, και τα υπό τις οδηγίες του αστυνομικά όργανα να ισοπεδώσουν τα πάντα...

Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο "ΑΘΗΝΑ 9.84" δεν ξεκίνησε από το πουθενά, μιας και ο δρόμος είχε ήδη «στρωθεί» από τους δεκάδες ραδιοπειρατές που άνθιζαν στα ραδιοκύματα εκείνη την εποχή, κάποιοι από τους οποίους είχαν δώσει δείγματα δημιουργικής δουλειάς με φαντασία και έμπνευση. Πολλά στελέχη των προδρομικών προσπαθειών της κρατικής ραδιοφωνίας ήρθαν έτσι να πλαισιώσουν τον "ΑΘΗΝΑ 9.84", από ραδιοπειρατές και διανοούμενους μέχρι αναζητητές διαύλων ελεύθερης έκφρασης. Ήταν όμως το "Κανάλι 15" του Ρούσου Κούνδουρου (που είχε μετατραπεί σε πολιτιστική/πολιτική κίνηση/κίνημα) που κυοφόρησε το αθηναϊκό εγχείρημα. Στο συγκεκριμένο «σταθμό» απευθύνθηκε ο Μιλτιάδης Έβερτ, ενώ ο ίδιος ο Γιάννης Τζανετάκος ήταν τότε κεντρικό στέλεχος της κίνησης "Κανάλι 15"...

Την πρώτη μέρα του νέου έτους ανέλαβαν επισήμως τα καθήκοντά τους οι τρεις δήμαρχοι των τριών μεγάλων πόλεων της χώρας: o Μιλτιάδης Έβερτ στην Αθήνα, ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος στον Πειραιά και ο Σωτήρης Κούβελας στην Θεσσαλονίκη. Όλοι τους είχαν περιλάβει στο προεκλογικό τους πρόγραμμα τη δέσμευση για ίδρυση δημοτικών ραδιοσταθμών. Μια υπόσχεση που τελικά υλοποιήθηκε, αφού δημιουργήθηκαν δημοτικά ραδιόφωνα σε κάθε μια από αυτές τις περιοχές (Κανάλι 1 στον Πειραιά, FM 100 στη Θεσσαλονίκη). Πρώτος όμως, στα τέλη Μαΐου, βγήκε στον αέρα ο "ΑΘΗΝΑ 9.84". Η "ελεύθερη ραδιοφωνία", που συνδέθηκε ιστορικά με τον αθηναϊκό ραδιοσταθμό, ήταν γεγονός.

ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ... ΑΝΤΙΔΡΟΥΝ...

Ο αθηναϊκός λαός υποδέχτηκε με ιδιαίτερη θέρμη το ραδιοφωνικό σταθμό του Δήμου Αθηναίων. Οι πάντες περίμεναν την τελευταία Κυριακή του Μαΐου για ν' ακούσουν την «άλλη φωνή», όπως έλεγαν τότε. Έγινε γνωστό τότε πως τα καταστήματα ηλεκτρονικών ειδών αύξησαν κατά 1000% τις πωλήσεις τους σε ραδιοφωνάκια τρανζίστορ, ενώ υποχρεώθηκαν σε αλλεπάλληλες εισαγωγές από το εξωτερικό. Ήταν τότε που άρχισαν οι Αθηναίοι να παίρνουν τα ραδιόφωνα στο γραφείο, στο μαγαζί, στη δουλειά. Τότε που φρόντισαν να εξοπλίσουν όλοι το αυτοκίνητό τους με ραδιοκασετόφωνο.
Την περιέργεια των Αθηναίων (των κατοίκων του λεκανοπεδίου για να κυριολεκτούμε) διαδέχτηκε η ικανοποίηση. Κι εκείνη, η εμπιστοσύνη. Καθώς αισθάνονταν ότι εκφράζονται μέσα απ' αυτό και, ίσως ως ένα βαθμό, ότι συνδιαμορφώνουν και το πρόγραμμα του. Για τους Αθηναίους, ο "9.84" έγινε πολύ γρήγορα το δικό τους ραδιόφωνο...

... ΚΑΙ Ο ΤΥΠΟΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ

Σχεδόν ολόκληρος ο Τύπος υποδέχτηκε μ' ενθουσιασμό το πείραμα του "ΑΘΗΝΑ 9.84". Με τα σημερινά δεδομένα μοιάζει απίστευτο ότι οι επιτυχίες αλλά και οι περιπέτειες του σταθμού γίνονταν συχνά πρωτοσέλιδοι τίτλοι στις μεγάλες αθηναϊκές εφημερίδες. Τις εφημερίδες που φρόντισαν τότε (για πρώτη φορά οι περισσότερες), να δημιουργήσουν ειδικές στήλες ραδιοφώνου και να «διαπιστεύσουν» ειδικούς συντάκτες. Πρόκειται για τους προγόνους του σημερινού ραδιοτηλεοπτικού ρεπορτάζ.

ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ

Στη διάρκεια του «ταξιδιού», εκατοντάδες «ραδιοφωνάνθρωποι» ταξίδεψαν με το καράβι. Κάποιοι παρέμειναν, άλλοι έφυγαν και επέστρεψαν. Άλλοι πήγαν «σ' άλλες πολιτείες». Πάρα πολλοί γνωστοί Έλληνες δημοσιογράφοι που στελεχώνουν τα σύγχρονα μέσα μαζικής επικοινωνίας ξεκίνησαν την καριέρα τους απο εκεί, μεταξύ αυτών οι Νίκος Χατζηνικολάου, Νίκος Ευαγγελάτος, Όλγα Τρέμη, Έλλη Στάη, Έλενα Κατρίτση και άλλοι. Ξαφνιάζεται κανείς όταν αρχίζει να απαριθμεί. Στα χρόνια που πέρασαν πολλοί άνθρωποι διετέλεσαν στο «τιμόνι» της προεδρίας. Μεταξύ αυτών και Μάρω Κοντού, η οποία υπήρξε για χρόνια και δημοτική σύμβουλος του Δήμου Αθηναιών. Όλοι τους πάντως κρατούν στην καρδιά τους μια θέση για τις «μέρες ραδιοφώνου» του 1987...

ΣΤΑ ΝΕΩΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ

Το 1999 οι εγκαταστάσεις του "Αθήνα 9.84" μεταφέρθηκαν από την οδό Λιοσίων στη Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, στην οδό Πειραιώς στο Γκάζι, όπου φιλοξενούνται μέχρι και σήμερα. Με την αλλαγή αυτή, ο σταθμός άλλαξε και εκείνος. Συνεχίζει όμως το δρόμο του με τις ίδιες πάντα ιδρυτικές αρχές, εκ των οποίων πρώτη ήταν και παραμένει ο σεβασμός στην αισθητική των ακροατών. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που παλαιότερα ο Γιάννης Τζανετάκος αναρτούσε στις πόρτες των γραφείων του κτιρίου της Λιοσίων σημειώματα απευθυνόμενα στους δημοσιογράφους, στα οποία αναγράφονταν πως «για την σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας, εκφράσεις χαμηλού γλωσσικού και αισθητικού επιπέδου απαγορεύονται δια ροπάλου»...

Η ΜΗΧΑΝΗ

«Η επιδότηση του Αθήνα 9,84 γίνεται από τον Δήμο Αθηναίων, αφού ο σταθμός είναι δημοτικός φορέας και εταιρεία ειδικού σκοπού, δεν είναι δηλαδή ανώνυμη εταιρεία» λέει η Διευθύντρια Σύνταξης Ειδήσεων, κ. Δώρα Σαρρή. «Ο σκοπός του είναι να ακούγεται και να βγαίνει προς τους ακροατές ο «παλμός» της πόλης με εγκυρότητα, σοβαρότητα και μαχητικά ρεπορτάζ για τα πολιτικά δρώμενα, τον πολιτισμό, την ψυχαγωγία και τον αθλητισμό. Ο πλουραλισμός απόψεων στην ενημέρωση και η εκπροσώπηση όλων των πολιτικών παρατάξεων μέσα από τον σταθμό δίχως λογοκρισία επιβεβαιώνει την «ανοιχτή» φιλοσοφία που επικρατεί» συμπληρώνει.

MULTIKULTI...

«Σε εκείνο που δίνουμε πολύ πλέον σημασία σαν διοίκηση, είναι στη πολυπολιτισμικότητα. Το σύνθημα «Αθήνα - ανοιχτή πόλη» αντανακλά πλήρως το προσανατολισμό του σταθμού. Η Αθήνα έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, πολλοί μετανάστες έχουν εγκατασταθεί στην πρωτεύουσα και έτσι εμείς προσπαθούμε να ανοίξουμε δίαυλο επικοινωνίας με τους χιλιάδες αυτούς ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στη πόλη μας» διευκρινίζει η κ. Σαρρή, πριν ανοίξει τα χαρτιά της και για το ξενόγλωσσο ραδιόφωνο του 9,84, τον Αir...

... ΚΑΙ Α(thens) I(nternational) R(adio)

Η πολυπολιτισμική Αθήνα λοιπόν βρίσκει το σημείο αναφοράς της στους 104.4 στα FM. Ο «Athens International Radio», το ξενόγλωσσο πρόγραμμα του δημοτικού σταθμού που μεταδίδεται 24 ώρες το 24ωρο, ενημερώνει και ψυχαγωγεί τους ξένους μόνιμους κατοίκους της Αθήνας, τις μεταναστευτικές κοινότητές, αλλά και τους επισκέπτες της. ‘Το ξενόγλωσσο ραδιόφωνο του 9.84 στους 104.4 μιλά στους ξένους... στη γλώσσα τους’ αναφέρει χαρακτηριστικά η ιστοσελίδα του ραδιοσταθμού.

Ο "Air 104.4" FM άρχισε να λειτουργεί κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, με το ενημερωτικό και ψυχαγωγικό πρόγραμμά του να εκπέμπει σε δεκατρείς ξένες γλώσσες, μεταξύ των οποίων πολωνικά, βουλγαρικά, ρουμανικά, φιλιπινέζικα και κινεζικά. Χάρη στις αποκλειστικές συνεργασίες του στην Ελλάδα με το BBC, το RFI (γαλλικό ραδιόφωνο), τη Deutsche Welle (γερμανικό ραδιόφωνο) και τα ισπανικά, αραβικά και ιταλικά δίκτυα, ο "Air 104.4" μεταδίδει καθημερινά ειδήσεις σε όλες αυτές τις γλώσσες. Τα ενημερωτικά προγράμματα μεταδίδονται και αυτά κάθε μέρα στις υπόλοιπες γλώσσες, κυρίως στα Αλβανικά και στα Ρωσικά, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις δύο μεγάλες αυτές κοινότητες μεταναστών.

Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός πως μέσω του προγράμματος EQUAL, πολλοί μετανάστες (κυρίως) μαθαίνουν τα μυστικά και τις τεχνικές του ραδιοφώνου και μεταδίδουν οι ίδιοι τις δικές τους εκπομπές μέσω της συχνότητας του 104,4.

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Μεγάλη πρωταγωνίστρια στο πρόγραμμα του ΑΘΗΝΑ 9.84 ήταν και παραμένει η πόλη, τα θέματα που την απασχολούν, τα ρεύματα που τη διαπερνούν, οι ήχοι, οι εικόνες, οι τόποι, η πολυχρωμία της και κυρίως οι άνθρωποί της. Στην προσπάθεια του λοιπόν για σφαιρική παρουσίαση κοινωνικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών θεμάτων, ο σταθμός διοργανώνει και δημιουργεί – πάντα σε συνεργασία με τον Δήμο της Αθήνας – εκδηλώσεις και γεγονότα που στρέφονται γύρω από τα παιδιά («Παιδί και πόλη», «Φεστιβάλ Παιδικού Σινεμά»), την οικολογία («Πράσινες ταράτσες») και τους μετανάστες (το φθινόπωρο θα διοργανωθούν συνέδρια με θέμα «Δημοτικά ραδιόφωνα και μετανάστες»).

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Εικοσιένα χρόνια μετά τη μεγάλη πρεμιέρα του στα ερτζιανά, ο ΑΘΗΝΑ 9.84 μπαίνει σε μια νέα εποχή βασισμένη στη νέα γενιά του ανθρώπινου δυναμικού του. «Θα πρέπει να εστιάσουμε στις νέες τάσεις και στα νέα παιδιά που θέλουν να κάνουν τη διαφορά, να τα ακούμε και να μαθαίνουμε από εκείνα» τονίζει η κ. Σαρρή. «Πιστεύω πως πρέπει να σκύψουμε ακόμη περισσότερο και στο θέμα του περιβάλλοντος, είναι κάτι που αφορά όλους μας. Ο σταθμός έχει πάρει πρωτοβουλίες, θα πρέπει όμως να συνεχίσουμε πιό δυναμικά».

Ο ‘ΑΘΗΝΑ 9.84’ είναι το σήμα κατατεθέν ενός ιστορικού ραδιοφωνικού σταθμού στα ερτζιανά. Ο ραδιοσταθμός της πρωτεύουσας έγραψε ιστορία, ανοίγοντας πρώτος το δρόμο για την ιδιωτική ραδιοφωνία στην Ελλάδα. Οι μεγάλοι πρωταγωνιστές στον 9.84 είναι η καθημερινότητά στην Αθήνα και οι ακροατές του, τους οποίους ο σταθμός προ(σ)καλεί σε νέες, ίσως λίγο πιο διαφορετικές από παλαιότερα, ραδιοφωνικές αναζητήσεις...
Χρήστος Πουλάκης - Κλέλια Φατούρου ©

Τρίτη, Μαΐου 13, 2008

Μετά τις διακοπές...